Voor de Partij voor de Dieren lijdt het geen twijfel: ‘Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat het niet verdoven van dieren (bij slachten, red.) ernstige pijn, leed en stress veroorzaakt’.

Maar rechtvaardigen de uitkomsten van het bedoelde onderzoek die stelling ook? Die vraag legde het Nederlands-Israëlitisch Kerkgenootschap (de orthodox-joodse gemeenschap in Nederland) voor aan onderzoeksinstituut TNO in Zeist. Dat wierp een kritische blik op drie wetenschappelijke onderzoeken waarnaar vaak wordt verwezen in de discussie over dierenwelzijn en onverdoofd ritueel slachten.

Over twee van de onderzoeken – beide van de universiteit Wageningen, uit 2008 en 2010 – is TNO kritisch.

Van het eerste rapport, een literatuurstudie, zegt TNO dat ‘een deel van de conclusies’ niet is gebaseerd op feiten, maar op ‘veronderstellingen’ en ‘niet uit te sluiten mogelijkheden’. Ook worden in het rapport onderzoeksresultaten ‘antropomorf’ geïnterpreteerd, dat wil zeggen vanuit de gedachte dat de ervaringen van dieren zijn te vergelijken met die van mensen.

Dat fenomeen komt tot uitdrukking in een zin als: ‘Tijdens het verbloeden kan bloed in de luchtpijp en longen terechtkomen. Dieren die nog bij bewustzijn zijn moeten dat als ernstig ongerief ervaren. Het voelt aan als stikken.’ Of dat voor de dieren inderdaad echt zo aanvoelt, kan niet worden aangetoond.

Het tweede Wageningse onderzoek gaat weliswaar in op de verschillen tussen bedwelmd en onbedwelmd slachten, maar, merkt TNO op: “Het is niet duidelijk of het onbedwelmd slachten in deze studie is uitgevoerd volgens de eisen en procedures van joodse of islamitische rituele slachtmethoden.” De relevantie van dit rapport voor de politieke discussie is dus twijfelachtig.

Wel deugdelijk is volgens TNO een rapport van de Europese Unie uit 2010 dat concludeert dat er rond de slacht van dieren verbeteringen mogelijk zijn – of het dier nu verdoofd of onverdoofd wordt gedood.

Vertegenwoordigers van de joodse gemeenschap willen de Tweede Kamer vandaag duidelijk maken dat het wetsvoorstel van de Partij voor de Dieren is gebaseerd op ‘een aantal onjuistheden’. Ook vinden zij de toon van de Partij van de Dieren ‘negatief’. “Negatief over de geloofsgemeenschappen, negatief over religie, negatief over betrokkenheid van geloofsgemeenschappen bij dierenwelzijn. Deze toon doet geen recht aan het feit dat de gemeenschappen onderdeel zijn van de Nederlandse samenleving, met alle rechten en plichten die daarbij horen. De zorg voor dierenwelzijn is daar één van.”